W mojej praktyce bóle głowy są często pomijanym przez pacjentów objawem i wychodzą przy okazji konsultacji fizjoterapeutycznej czy osteopatycznej innych dolegliwości w trakcie szczegółowego wywiadu.
Wielu z pacjentów po wykluczeniu patologii usłyszało hasło “taki Pani/Pana urok” i przyjęli, że z bólem już nic nie da się zrobić poza przyjmowaniem leków przeciwbólowych.
A istnieje wiele metod, które można z dużą skutecznością zastosować w takich przypadkach. Jest to szczególnie ważne u pacjentów wymagających stosowania dużej ilości medykamentów.
Znalezienie pozafarmakologicznych metod radzenia sobie z bólem odciąży organizm (zwłaszcza przewód pokarmowy i wątrobę) i uchroni przed skutkami ubocznymi długotrwałego stosowania leków.
Rodzaje bólów głowy:
- Migrenowe (z aurą lub bez)
- Trójdzielno-autonomiczne (np.klasterowe)
- Napięciowe
- Wtórne (związane z urazami, chorobami, patologiami)
Ważne aby terapeuta przed przystąpieniem do terapii wykonał dokładny wywiad w celu wykluczenia czerwonych flag sugerujących obecność patologii i określenia konieczności wizyty lekarskiej i zlecenia badań dodatkowych dla bezpieczeństwa i zdrowia pacjenta.
Dokładny wywiad będzie również pomocny w określeniu rodzaju bólu głowy i doborze odpowiednich metod terapeutycznych. Dlatego warto by pacjent przygotował informacje do wywiadu.
Ważne informacje w wywiadzie:
- Początek dolegliwości
- Umiejscowienie, lateralizacja objawów,
- Charakter, intensywność, objawy towarzyszące
- Czas trwania i częstotliwość występowania incydentu bólowego
- Czynniki drażniące, przynoszące ulgę (również jakie leki są pomocne)
- Zależność od cyklu menstruacyjnego (drastyczny spadek estrogenów 2-3dni przed okresem)
- Cykl dobowy dolegliwości
- Przebyte urazy, kontuzje, operacje, blizny, kolczyki, tatuaże
- Przyjmowane leki (skutki uboczne)
- Wady wzroku, problemy laryngologiczne, kardiologiczne
- Podobne dolegliwosci w rodzinie
- Korelacja ze stresem, emocjami
- Badania dodatkowe: MRI, USG Doppler, morfologia, mocz (wykluczenie patologii)
Czerwone flagi:
- Gorączka,
- Zwiększona potliwość,
- Nagła utrata wagi
- Objawy neurologiczne (inne niż aura)
- Nagłe pojawienie się dolegliwości
- Zmiana dotychczasowych objawów
- Przy pourazowym bólu – zwiększenie dolegliwości z czasem
- Ból podczas zwiększania ciśnienia wewnątrzczaszkowego (kaszel, kichanie, próba Valsalvy)
- Początek dolegliwości podczas ciąży i po porodzie
- Początek dolegliwości po 50 r.ż.
- Jednoczesna obecność zespołu Ehlersa i Danlosa, Marfana itp
Wykluczenie patologii:
- Zmiany nowotworowe
- Tętniak
- Krwiak pourazowy
- Krwotok podpajęczynówkowy
- Olbrzymiokomórkowe zapalenie tętnic
- Rozwarstwienie tętnicy kręgowej lub szyjnej
- Jaskra (z zamkniętym kątem przesączania)
- Choroby ogólnoustrojowe
- Choroba układowa tkanki łącznej (RZS, twardzina, toczeń, MIZS)
- Udar
- Niewydolność nerek
- Choroby układu krążenia
Potencjalne przyczyny bólów głowy:
- Nieprawidłowy poziom nawodnienia organizmu
- Zaburzenia i dysfunkcje w obrębie struktur nerwowych i naczyniowych
- Urazy i operacje w obrębie czaszki i kręgosłupa
- Zaburzenia w obrębie układu cranio-sacralnego
- Dysfunkcje stawów kręgosłupa i w obrębie tkanek miękkich
- Dysbalans w funkcjonowaniu Autonomicznego Układu Nerwowego
- Dysfunkcje wisceralne, pasożyty, zła dieta, nietolerancje pokarmowe
- Zaburzenia stawu skroniowo-żuchwowego, stomatologiczne
- Wady wzroku, choroby oczu
- Problemy laryngologiczne (zatoki, ucho)
- Zaburzenia hormonalne
- Psychosomatyka, emocje, stres
Farmaceutyki, które mogą wywołać ból głowy:
- Tabletki antykoncepcyjne, hormonalne terapie zastępcze (wpływ żeńskich hormonów płciowych przy migrenach zależnych od cyklu)
- Azotany
- Inhibitory MAO (inhibitory monoaminooksydazy) w korelacji z dietą
- Nadmierne przyjmowanie paracetamolu, ibuprofenu, kwasu acetylosalicylowego (szczególnie w połączeniu z kofeiną)
- Nitrogliceryna (rozszerzenie naczyń, obniżenie ciśnienia), hydralazyna, metyldopa czy nifedypina, halotan, hydralazyna, izosorbit
- Wit. A, tetracykliny, steroidy, amiodaron, ampicylina, doustne środki antykoncepcyjne,
- Gentamycyna, lit (zwiększenie ciśnienia śródczaszkowego)
- Bromokryptyna, cymetydyna, diklofenak, indometacyna, metronidazol, ranitydyna, rezerpina, sole złota.
Pokarmy, które mogą zwiększać prawdopodobieństwo wystąpienia migreny:
- Produkty spożywcze zawierające tyraminę : banany, twarde sery, jogurty, orzechy,
awokado, rodzynki - Produkty zawierające fenyloetyloaminę : czerwone wino, czekolada, nasiona soi,
soczewica czerwona, parmezan, orzechy arachidowe, len, pestki dyni, pistacje,
migdały, świeży łosoś - Produkty bogate w histaminę: owoce morza, ryby, pieczarki, kapusta i ogórki
kiszone, koncentrat pomidorowy, soki warzywne, pomidory, bakłażany, nasiona
roślin strączkowych, groszek konserwowy, soki owocowe, banany, maliny,
grejpfrut, gruszki, papaja, ananas, pomarańcze, fermentowane produkty mleczne,
mięsa oraz sery długo dojrzewające, orzeszki ziemne, orzechy nerkowca, czerwone
wino, szampan, piwo pszeniczne - Produkty zawierające azotan sodu, glutamian sodu (E621), słodziki
- Produkty spożywcze indywidualnie nietolerowane przez pacjenta
- Napoje energetyzujące, kawa, biała, zielona, czarna herbata, coca-cola
- Alkohol
Metody terapeutyczne w bólach głowy:
- Terapia tkanek miękkich, punktów spustowych
- SCS – Strain Counterstrain, BLT – Balanced Ligamentous Tension
- Terapia wisceralna
- Terapia czaszkowo-krzyżowa
- Fizjoterapia stomatologiczna
- Aurikuloterapia, Akupunktura, Refleksoterapia
- Terapia emocji, psychosomatyczna
- Psychoterapia, Hipnoza
- Dietoterapia
Metody ukierunkowane na Autonomiczny Układ Nerwowy:
- Techniki hamowania nadmiernego pobudzenia Układu Współczulnego
- Techniki stymulacji części przywspółczulnej AUN
- Elektrostymulacja nerwu błędnego
Autoterapia:
- Medytacja
- Ćwiczenia oddechowe
- Trening relaksacyjny
- Maty do akupresury
- Automasaż (w obszarze twarzy, głowy, szyi)
Przydatne suplementy w redukcji bólów głowy:
- Magnez
- Lepiężnik
- Złocień maruna
- Koenzym Q10
- Ryboflawina (B2)
- Nikotynamid (Niacynamid, B3)
- Kwas alfa-liponowy
- Omega 3
- Wit. D
Warto wypróbować też inne metody i zwiększyć komfort swojego życia.
Zapraszam na konsultację – razem znajdziemy nowe sposoby radzenia sobie z dolegliwościami bólowymi.